Het ministerie van Economische Zaken heeft vandaag 29 afzonderlijke digitale vergunningen (DAB-only) geveild voor regionale (niet-landelijke) commerciële radiostations. Deze zijn verdeeld voor een totaalbedrag van 105.000 euro.

Eind mei wisten tien verschillende partijen al 27 pakketten voor in totaal 5,56 miljoen euro te verkrijgen om vanaf 1 september 2025 tot en met 2035 op DAB én FM met regionale (niet-landelijke) commerciële radiostations uit te zenden.

Er waren vandaag in totaal 44 afzonderlijke digitale regionale vergunningen beschikbaar. Dit zijn zogenoemde ‘DAB-only’-vergunningen die na de veiling van de pakketten eind mei (FM én DAB) nog over waren voor niet-landelijk commercieel gebruik. 29 van de 44 digitale vergunningen zijn in deze veiling vergeven. De restruimte (15 vergunningen) mogen partijen gebruiken totdat het ministerie een besluit heeft genomen of die nog een keer kunnen worden uitgegeven via bijvoorbeeld een veiling.

De regionale DAB-only vergunningen zijn vergeven aan: Radio JND, Radio Simone, 4EVER49 Media, Regionale Radio Frequentie, Stichting Gigant FM, GLXY Radio, Blended Broken Beats, Radio Team, Landmark Development, Radio Limburg 97FM, Radio BNT, TiDa en Stichting Radika.

Het ministerie van Economische Zaken veilt radiofrequenties als er sprake is van meer vraag dan aanbod. Zo krijgen zowel bestaande partijen als geïnteresseerde nieuwkomers een even grote kans om een plaats in de markt te bemachtigen. De Rijksinspectie voor Digitale Infrastructuur (RDI) voert in opdracht van het ministerie de veiling uit. In 2023 zijn al de landelijke commerciële radiovergunningen door het ministerie van Economische Zaken geveild.

VodafoneZiggo vergroot haar bereik met ruim 600.000 extra adressen waar het bedrijf geen eigen netwerk heeft, maar waar wel glasvezel van Delta Fiber ligt. Daarmee is Ziggo internet en televisie in 2026 vrijwel in heel Nederland beschikbaar.

De samenwerking houdt in dat consumenten en bedrijven, in verschillende regio’s door Nederland, voortaan ook gebruik kunnen maken van tv en internet van Ziggo over de glasvezellijn van DELTA Fiber.

Voor het netwerk van VodafoneZiggo zelf is de aanpak onveranderd. ‘We blijven investeren in ons eigen netwerk. De geplande upgrade naar DOCSIS 4.0 zal voor meer capaciteit en snelheden tot 8 Gbit/s zorgen. Zo zetten we ons in om iedereen en alles te verbinden met wat er echt toe doet.’

Deze samenwerking markeert een belangrijke mijlpaal in de verdere openstelling van glasvezelnetwerken in Nederland. Door diensten van meerdere partijen over één netwerk aan te bieden, gaat de bezettingsgraad omhoog en ontstaat er meer concurrentie op het netwerk. Dat leidt tot meer keuze en scherpere tarieven voor consumenten en bedrijven.

Geld verdienen met telecom wordt steeds lastiger. Dat was de boodschap vanochtend op het jaarcongres van Telecompaper in Bussum. ‘Jaren geleden was bundelen de strategie van telecomaanbieders, maar de consument is juist aan het ontbundelen’.

Telecompaper directeur Ed Achterberg wees zijn openingspresentatie onder meer op het verdwijnen van de vaste telefoon. In vijftig procent van de onlangs afgesloten bundels zit al geen vaste telefonie meer. Triple play (internet, tv en telefonie) is hard aan het verdwijnen. KPN-dochter Youfone heeft de vaste telefoon al uit het aanbod geschrapt.

Ook geen goed vooruitzicht voor de markt: de helft van de respondenten wil minderen op het gebruik van de smartphone. Onder Gen Z. is dat al driekwart. Die zullen dus ook minder diensten gaan afnemen.

De presentatie van Jan Piet Nelissen en Jens Groot van Deloitte was mogelijk nog somberder. Zij zien dat de prijs van breedband sterk dalen. De contentmarkt staat onder druk. Traditionele omroepen zien makers en producente weglopen. Ilse Warringa maakt het succesvolle Luizenmoeder nog voor de NPO, maar het vergelijkbare Voetbalouders zit al bij Netflix. De Formule 1 is achter de decoder van Viaplay verfwenen.

Deloitte denkt dat het aantal (grote) omroeporganisaties per land uiteindelijk niet meer dan twee zal bedragen. ‘Het is dat RTL niet mocht samengaan met Talpa, anders hadden we deze situatie in Nederland al gehad.’ Maar ook onder streamingdiensten vindt er in de overtuiging van Deloitte een consolidatie plaats. Er komen minder streamingdiensten per land. Ook ziet Deloitte weinig mogelijkheden meer voor mobiele diensten. ‘We zien al geen echte businesscases voor 5G, en de vraag is wat 6G hieraan nog gaat toevoegen.’

Waar kun je dan nog wel geld mee verdienen? Ed Achterberg suggereerde het aanbieden van breedband met energie. In het VK is het al heel normaal om bijvoorbeeld bundel aan te bieden met een spelconsole, zoals de Switch 2 van Nintendo, maar CEO Joost Farwerck van KPN ziet dat niet zitten. Die pleitte er vanochtend juist voor om de focus te leggen op kerndiensten, kortom mobiele en vaste diensten. ‘De laatste twaalf maanden gaat het eigenlijk best goed met de sector, die in het verleden een te grote schoen heeft aangetrokken. Wij ook. Onze avonturen in Duitsland pakten verkeerd uit en we hebben jaren nodig gehad om daarvan te herstellen. De sector is gedisciplineerder geworden. Minder investeren in zelfgemaakte content bijvoorbeeld.’

Het neemt niet weg dat er flink wat uitdagingen zijn. Netcongestie is daar een van. Farwerck” ‘We hebben vijftig generatoren draaien omdat de toevoer van stroom onbetrouwbaar is. Daar hebben we echt nog wat te fixen. We zijn in gesprek met de netbeheerders om te kijken of onze ongeveer duizend centrales wel op de juiste locaties staan, of we het aantal niet moeten terugbrengen. We moeten in elk geval het stroomverbruik zien terug te dringen, waar we al hard mee bezig zijn.’

Zelfs het investeren in glasvezel is een beproeving. ‘Ik raad dat eerlijk gezegd niemand aan, want je hebt er best een lange adem voor nodig. Wij vinden het belangrijk om te doen, maar het kost tien tot vijftien jaar om die investeringen terug te verdienen.’

Het was puur toeval dat aan het eind van de ochtend VodafoneZiggo en Delta in een gezamenlijk persbericht lieten weten dat het bereik van Ziggo met ruim 600.000 extra adressen wordt vergroot in gebieden waar het bedrijf geen eigen netwerk heeft, maar waar wel glasvezel van Delta Fiber ligt. Daarmee is Ziggo internet en televisie in 2026 vrijwel in heel Nederland beschikbaar.

Het kan niet als een verrassing komen, want de Italiaanse bedrijvenopkoper gaat na een acquisitie elke keer grof met de bezem door het personeelsbestand. Dit keer leidt dat bij wandel-app Komoot tot een verlies van driekwart van de banen bij de populaire app.

Meer dan honderd banen van de 150 gaan verloren.

Bij WeTransfer ging destijds ook driekwart van de banen verloren. En bij Komoot kan de kaasschaaf er nog een keer overheen gaan, aldus een Oostenrijks mediabericht.

Komoot, opgericht in 2010 in Berlijn, maakte in 2016 voor het eerst winst. In 2023 behaalde het bedrijf, opgericht door Duitse en Oostenrijkse studenten, een omzet van 36 miljoen euro en een nettowinst van drie miljoen.

Markus Hallermann, CEO en een van de oprichters van de wandel-app, zei bij de verkoop in een persverklaring: “Het opschalen van een bedrijf vereist echter een andere mindset en vaardigheden dan het opbouwen. Daarom geloven wij dat Bending Spoons, met zijn unieke expertise in het stimuleren van innovatie en het opschalen van platforms, de perfecte partner is om Komoot naar de toekomst te leiden.”

De werkwijze van koper Bending Spoons is typisch. Na afronding van de overname wordt een deel van het personeelsbestand ontslagen om kosten te schrappen. Tevens wordt het verdienmodel tegen het licht gehouden en waar mogelijk genuanceerd. Alles met als doel de omzet te doen groeien en een duurzaam winstgevend bedrijf te bouwen.

De Italianen haalden in februari 2024 155 miljoen dollar venturecapital op tegen een waardering van 2,6 miljard.

Volgens de Financial Times heeft de cryptobeurs Bullish, gesteund door de bekende investeerder Peter Thiel, de afgelopen weken vertrouwelijk een aanvraag ingediend bij de Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC) voor een initiële openbare aanbieding (IPO).

Bullish, onderdeel van blockchainsoftwarebedrijf Block.one, had in 2021 al getracht naar de beurs te gaan via een SPAC (special purpose acquisition company). Die deal strandde echter in 2022 als gevolg van strengere regelgeving en stijgende rentepercentages die de aandelenmarkten onrustig maakten.

Onder de regering-Trump, met een meer cryptovriendelijke houding dan de voorganger Biden, heeft de SEC naar verluidt diverse onderzoeken naar de cryptosector stopgezet. Dat herstel in regelgeving zou het hervonden vertrouwen in digitale activa stimuleren, wat Bullish ertoe bracht het alsnog te proberen.

De Financial Times meldt dat investeringsbank Jefferies zal optreden als lead-underwriter voor de beursgang. Bullish heeft hierop niet publiekelijk gereageerd en Reuters heeft de informatie nog niet onafhankelijk kunnen bevestigen.

Deze aanvraag volgt op een soortgelijke vertrouwelijke IPO-aanvraag van Gemini, de crypto-exchange van de Winklevoss-tweeling, die vorige week datzelfde bericht maakte.

Betaalaanbieder Buckaroo sluit zich als een van de eerste zogenoemde acquirers aan bij het European Payments Initiative (EPI). Hierdoor kan Buckaroo zijn klanten ook Wero aanbieden, de nieuwe Europese betaalmethode die iDEAL moet gaan vervangen.

Wero is een initiatief van EPI dat is ontworpen als uniforme en concurrerende betaaloplossing voor heel Europa. Deze methode is een Europees alternatief voor grote internationale spelers en bedoeld om de fragmentatie van het Europese betaallandschap te verminderen. Wero biedt klanten van Buckaroo een aantal belangrijke voordelen:

Zero is ontworpen voor gebruik in meerdere Europese landen, waardoor merchants toegang krijgen tot een uitgebreid netwerk van klanten in heel Europa.

De betaalmethode integreert geavanceerde beveiligingsfuncties, waaronder biometrische verificatie zoals vingerafdruk- of gezichtsherkenning en sterke klantauthenticatie (SCA).

Naadloze integratie: met één technische koppeling via het Buckaroo-platform krijgen merchants toegang tot alle Wero-gebruikers in alle deelnemende landen. Dit versimpelt het beheer van meerdere betaaloplossingen aanzienlijk.

Buckaroo zal Wero gefaseerd introduceren. Eind 2025 wordt Wero beschikbaar in Duitsland, gevolgd door België en Nederland in 2026. Zodra Wero beschikbaar is, kunnen klanten deze betaalmethode eenvoudig implementeren via het Buckaroo-platform.

Elon Musk heeft op X de nieuwe chatdienst XChat aangekondigd, een concurrent van Signal, die binnen X zelf kan worden gebruikt.

Musk laat weten dat XChat tekstberichten ondersteunt, evenals audio- en videogesprekken. Verder zijn er verdwijnende berichten, de mogelijkheid om ‘alle soorten bestanden’ te verzenden, en een niet nader gespecificeerd versleutelingssysteem.

Encryptie lijkt de belangrijkste troef van XCat te zijn. In een post op X benadrukte Musk dat de chat ‘built on Rust with (Bitcoin style) encryption’ is en dat er een compleet nieuwe architectuur aan ten grondslag ligt. Daarover wijdt hij niet verder uit.

Met zoveel bestaande, vertrouwde versleutelde chatdiensten is het vooralsnog onduidelijk op welke doelgroep Musk zich richt.

Meta heeft intussen aangekondigd dat het eindelijk zal beginnen met tests van directe berichten (DM’s) in Threads. Deze functie stond al langer op het wensenlijstje van gebruikers, sinds de lancering van het platform in juli 2023. Voorheen moesten gebruikers omslachtig overschakelen naar hun gekoppelde Instagram-account om privéberichten te sturen.

De eerste tests vinden plaats onder gebruikers in Hongkong, Thailand en Argentinië. De uitnodigenden krijgen een nieuw envelop‑icoontje te zien in de navigatiebalk (onderaan op mobiel, aan de linkerkant op desktop). Meta heeft nog geen exacte tijdlijn vrijgegeven voor de wereldwijde beschikbaarheid, maar zegt dat de uitrol binnenkort breder zal plaatsvinden.

Vanaf 28 juni 2025 gelden nieuwe regels voor de toegankelijkheid van websites en apps waarop bedrijven producten of diensten aanbieden. Zo kunnen websites en apps door iedereen worden gebruikt, ook door bezoekers met een beperking. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) gaat toezicht houden op de toegankelijkheid van e-handelsdiensten en elektronische communicatiediensten.

Uit een recente peiling van een onderzoeksbureau blijkt dat het merendeel van de onderzochte ondernemers het belangrijk vindt dat hun webshop toegankelijk is en dat ze bereid zijn hun webshop toegankelijk te maken. De ACM biedt ondernemers informatie en handvatten waarmee zij hun website en app kunnen laten voldoen aan de uitgangspunten van digitale toegankelijkheid, zodat mensen met een beperking zelfstandig toegang hebben tot digitale producten en diensten.

Momenteel doet een bureau in opdracht van de ACM onderzoek naar de kennis van webwinkels over de nieuwe regels voor toegankelijkheid en de mate waarin ze zich hierop voorbereiden. Uit de eerste resultaten blijkt dat het merendeel van de onderzochte bedrijven weet dat er nieuwe regels aankomen en het belangrijk vindt dat hun webshop toegankelijk is. Webshops zijn bereid hun website aan te passen, maar zien ook uitdagingen om dit in de praktijk uit te voeren. Om hen hierbij behulpzaam te zijn, heeft de ACM de belangrijkste informatie over de nieuwe regels online bij elkaar gebracht: Toegankelijkheid | ACM.nl. De ACM vult deze informatie de komende periode steeds verder aan.

De regels voor digitale toegankelijkheid volgen uit de European Accessibility Act (EAA). De ACM houdt vanaf 28 juni 2025 toezicht op webshops en communicatiediensten. De verplichtingen gelden voor bedrijven die meer dan 10 mensen in dienst hebben en/of een jaaromzet van meer dan 2 miljoen euro hebben. Ook andere toezichthouders houden vanaf 28 juni 2025 toezicht op de regels voor toegankelijkheid.

De ACM richt zich in de eerste periode vooral op kritieke toegankelijkheidsproblemen die veel negatieve impact hebben op gebruiksmogelijkheden door mensen met een beperking. De ACM betrekt in de aanpak ook de opstelling van bedrijven en hun inspanningen om te voldoen aan de richtlijn.

De Nederlandse rechter is niet bevoegd in de collectieve procedure die Stichting Massaschade & Consument sinds 2021 voert tegen Airbnb, zo heeft het Hof in Den Haag beslist. Daarmee blijft een eerder oordeel van de rechtbank Den Haag in stand. Als gevolg hiervan zal de zaak niet in Nederland, maar in Ierland moeten worden beslecht – waar Airbnb is gevestigd.

Door de uitspraak van het hof blijft de zaak in de procedurele fase steken, zonder dat men aan de inhoud is toegekomen. De rechter velt namelijk geen oordeel over de vraag of het verdienmodel dat Airbnb jarenlang hanteerde – dubbele servicekosten voor huurder én verhuurder – door de beugel kan. Ruim 50.000 consumenten die zich bij de actie hebben aangesloten, blijven zo na vier jaar procederen in het ongewisse over hun rechten.

Advocaat William Schonewille van BarentsKrans, dat de stichting bijstaat, stelt dat het hof hiermee een ‘bijzonder consumentonvriendelijke interpretatie’ geeft van de Brusselse bevoegdheidsregels: ‘Deze regels stammen uit het pre-internettijdperk en zijn voor het laatst aangepast in 2012. Ze zijn niet toegesneden op collectieve zaken tegen techbedrijven die vanuit één lidstaat miljoenen Europese consumenten bedienen. Op Europees niveau is de discussie over deze regels nog in volle gang. Toch kiest het hof er nu voor om ze strikt toe te passen – wat consumenten volstrekt kansloos laat.’

Schonewille wijst erop dat dit arrest een fundamenteel probleem in de rechtsbescherming van Nederlanders blootlegt: ‘Wie individueel over Airbnb klaagt, kan wél naar de Nederlandse rechter; maar zodra consumenten zich verenigen in een collectieve actie, worden ze doorverwezen naar Ierland – een land waar geen effectief systeem voor collectieve acties bestaat. Grote buitenlandse techbedrijven die in de Europese Unie opereren blijven daardoor onaantastbaar, zolang ze zich maar formeel vestigen in een EU-land waar collectieve procedures niet goed van de grond kunnen komen.”

De stichting gebruikt de komende weken om de uitspraak nader te bestuderen en mogelijke vervolgstappen te onderzoeken. Het is goed mogelijk dat uiteindelijk het Europese Hof van Justitie zich hierover zal moeten uitspreken.

Na Fabrique en Q42 sluit ook het Nederlandse CX-bureau Essense zich aan bij het Zweedse consultancycollectief Eidra.

Het CX-design-bureau bevindt zich op het snijvlak van technologie, data, consulting en creativiteit. De praktische aanpak en klantgerichte manier van werken ziet Eidra als een culturele fit.

Op de lokale markt werden de Zweden actief met de overname van designagency Fabrique en tegelijkertijd productstudio Q42 in 2022.

Essense is gevestigd in Amsterdam. Oprichter Harald Lamberts zegt in een persbericht: “De aansluiting bij Eidra is strategisch gezien een logische stap voor Essense. De markt vraagt steeds meer expertise op het gebied van technologie, data & AI en consultancy om tastbare impact te creëren op het gebied van klantervaring en customer journey management. We zien veel mogelijkheden om samen meerwaarde te creëren.”

Door de nieuwe aansluiting bestaat Eidra in Nederland nu uit Fabrique, Q42, Curamando, Eidra.Consulting en Essense, waar in totaal 250 mensen werken.

Eidra ging tot het voorjaar van 2024 door het leven onder de naam ARC Arise Consulting. Met het oog op verdere internationale expansie is de naam gewijzigd. Rond die tijd zetten de Zweden ook de eerste stappen op de Amerikaanse markt. Het heeft inmiddels kantoren in de noordelijke steden New York, Chicago en Seattle.

Online supermarkt Picnic breidt uit naar een nieuwe Duitse deelstaat: Beieren.

De metropoolregio Neurenberg, waar de supermarkt van CEO Michiel Muller van start gaat, telt 3,5 miljoen inwoners en heeft volgens Wikipedia een bruto binnenlands product van 134 miljard euro en ongeveer 1,9 miljoen werknemers.

Beieren, qua oppervlakte de grootste deelstaat van Duitsland, is de tweede ‘provincie’ waar Picnic actief wordt. Het stak de tenen in het water in Noordrijn-Westfalen, net over de Nederlandse grens. Het industriegebied met Düsseldorf als hoofdstad heeft achttien miljoen inwoners.

Picnic verzorgt de samenstelling van het assortiment, de marketing, het inpakken en de distributie. De goederen zelf betrekt het van de inkooporganisatie Edeka. Dat is tevens aandeelhouder in Picnic.

Edeka heeft verspreid over het hele land 79 zogeheten city hubs. Technisch gezien is Picnic dus in staat om zijn diensten landelijk aan te bieden. De strategie is echter om gestaag van stad naar stad uit te breiden om de processen onder controle te houden.

Picnic bedient in Duitsland reeds zo’n 230 steden en dorpen en heeft zeker een miljoen huishoudens als klant. In 2024 realiseerde het in Nederland, Duitsland en Frankrijk een omzet van 1,6 miljard euro. Daarvan komt 796 miljoen uit Nederland en zo’n 600 miljoen uit Duitsland.

Vorige week maakte Picnic bekend 150 miljoen euro te investeren in naar eigen zeggen Europa’s grootste distributiecentrum voor verswaren, in Oberhausen.

Vandaag begint in Parijs de vierdaagse techbeurs Vivatech. De negende editie huisvest 165.000, twintigduizend bedrijven en drieduizend investeerders. President Macron komt vanmiddag hoogstpersoonlijk poolshoogte nemen.

De AI-president, want dat stempel mag hij wel krijgen, zal op het podium in gesprek gaan met oprichter Jensen Huang van NVIDIA en Mistral AI-CEO Arthur Mensch.

Ze bespreken de belangrijkste kansen voor Europa met de opkomst van kunstmatige intelligentie. In een tijd waarin het economische concurrentievermogen, de technologische soevereiniteit en de democratische waarden van Europa op het spel staan, bespreekt deze sessie mogelijkheden om investeringen te verhogen, de regelgeving aan te passen en de fragmentatie van de Europese markt aan te pakken.

Waar events als SXSW, The Web Summit, IFA, MWC, Dmexco en TNW Conference alle glans opgesmeerd krijgen, is Vivatech de plaats waar de echte reuzen op het podium zitten. Onder hen: Sarah Friar (CFO OpenAI), Fidji Simo (CEO Instacart), binnenkort co-CEO OpenAI), Yann LeCun (Chief AI Scientist Meta), Joe Tsai (mede-oprichter Alibaba), Mike Krieger (hoofd Product Anthropic, mede-oprichter Instagram) en mede-oprichter Tao Zhang van Manus AI.

CEO’s van Arianespace, LVMH, Github, Expedia, Shein, global partners van de big five of aansprekende oprichters. Ze lopen er tot en met zaterdag rond. En dat is nog meer een kleine greep uit de tientallen grote namen van het Franse en internationale zakenleven die acte de présence gaven. Soms gewoon als panellid in een forumdiscussie, soms in de schijnwerpers op het hoofdpodium.

VivaTech is een initiatief van reclamereus Publicis Group en de Franse zakenkrant Les Echos en groeit elk jaar nog in bezoekersaantallen.

Het Parijse event is opvallend internationaal georiënteerd. Toespraken zijn in het Engels, ook die van Franse sprekers, stands op de beurs zijn in het Engels en ook de medewerkers van het event zelf staan hun mannetje in een andere taal.

Gevestigde corporate namen lieten zich op de beursvloer duidelijk zien. Namen als SNCF, EDF, TF1, Accor, BNP Paribas, L’Oreal en Manpower stonden schouder aan schouder met techgiganten als Facebook en Google. De ‘gevestigde’ partijen toonden zich verrassend genoeg veel innovatiever dan de Amerikanen.

De corporates hadden grote stands waarop ze techstarters uit hun eigen industrie een podium gaven.

Viva ligt op drie uur treinrijden van Nederland. Vanuit Rotterdam gezien duurt een reis naar Groningen langer.

Er zijn dit jaar negen hoofdthema’s.

Android 16 wordt vandaag officieel gelanceerd, in elk geval voor Pixel toestellen. Google heeft bevestigd dat de definitieve versie later vandaag beschikbaar zal zijn.

De eerste uitrol zal bescheiden zijn, maar later dit jaar komt een grotere Material 3 Expressive update met Android 16 QPR1.

In de versie van vandaag zit een ingebouwde tool om de conditie van je batterij te controleren. Ook belooft Google verbeterde beveiligingsmaatregelen. Betalingen en tickets zijn voortaan direct beschikbaar in de snelle instellingen van Wallet.

De uitrol begint waarschijnlijk in de avonduren. Of die wereldwijd zal plaatsvinden is nog onduidelijk.

De bedenker van de interfaces van QuickDraw, MacPaint en HyperCard op de Macintosh William D. Bill Atkinson is op 5 juni overleden aan de complicaties van de alvleesklierkanker.

Zijn familie maakte via een Facebook-bericht bekend dat hij in zijn huis in Portola Valley is overleden, omringd door zijn naasten. Atkinson laat zijn vrouw, twee dochters, een zoon, stiefdochter, twee broers, vier zussen en zijn hond Poppy achter .

Atkinson werkte bij Apple van 1978 tot 1990. Hij was Apple-medewerker nummer 51, gerekruteerd door Steve Jobs, en behoorde tot het kleine team dat de eerste Lisa en de originele Macintosh bouwde . Hij ontwierp MacPaint, een van de eerste grafische tekenprogramma’s, en bouwde QuickDraw, de grafische bibliotheek van de Mac.

Ook bijzonder product werd HyperCard, een voorloper van het World Wide Web, maar zonder internet.

Na zijn vertrek van Apple in 1990 was Atkinson medeoprichter van General Magic. Nog later werd hij actief als natuurfotograaf.

De netto mediabestedingen in Nederland zijn in 2024 met 6,9% gegroeid tot 6,41 miljard euro. Die stijging komt vrijwel geheel op het conto van digital dat een toename van de bestedingen van bijna 11% noteerde. Goede tweede was (D)OOH dat 8,4 procent aan extra advertentie-inkomsten mocht bijschrijven, maar dat met een aandeel van 4,7 procent een bescheiden rol speelt in de totale netto mediabestedingen. Ook aan sponsoring en radio werd in 2024 meer besteed dan een jaar geleden. Dit blijkt uit het Jaarrapport Netto Mediabestedingen 2024 dat Nielsen binnenkort publiceert.

In 2024 is de Nederlandse economie met 0,9% gegroeid ten opzichte van 2023, waarmee een gematigd herstel werd ingezet na een periode van stagnatie en zelfs krimp. Deze groei in 2024 werd voornamelijk gedragen door de consumptie door huishoudens (1%) en de overheid (3%).

De mediabestedingen vormen een onderdeel van de totale bedrijfsinvesteringen. Beide laten een vergelijkbaar patroon zien in de periode 2015 tot en met 2024, met daarin een dip in 2020 en herstel in 2021 als gevolg van de corona epidemie. Na dit herstel blijven de ontwikkelingen van de bedrijfsinvesteringen wel achter bij die van de mediabestedingen. De bedrijfsinvesteringen kwamen in 2024 op -2,5% uit, maar dat was fors minder dan de -9% van 2023, terwijl de groei van de investeringen in media bijna verdubbelde in 2024 ten opzichte van de 3,5% in 2023. Dit komt vooral door het feit dat de groei van netto mediabestedingen door ‘digital’ wordt gestuwd.

Digital groeide het hardst met 11 procent en een aandeel van 92 procent in de totale groei van de netto mediabestedingen in 2024. Naast digital namen ook de advertentie-inkomsten van out of home met 8,4 procent fors toe. Radio zag de bestedingen met 6,5 procent ook weer flink groeien in 2024 en tot slot namen de budgetten voor sponsoring in 2024 toe met 4,5 procent.

De overige mediumtypen hadden te maken met dalende inkomsten uit reclame. Meest in het oog springend was de daling van 2,4% bij televisie, het tweede mediumtype in omvang van de netto mediabestedingen. De grootste krimp met 7% vond echter plaats bij magazines. Print heeft al langer te maken met dalende advertentie-inkomsten en 2024 was daar geen uitzondering op. Dagbladen zagen de bestedingen dalen met 4,7% en huis-aan-huisbladen moesten met 1,6% minder genoegen nemen. Folders zaten daar met een krimp van 3,3% tussenin. Het kleinste mediumtype, bioscoop, kwam in 2024 uit op een afname van 3%.

Het aandeel van digital in de totale netto mediabestedingen groeide in 2024 naar bijna 61 procent.. Het aandeel steeg de laatste tien jaar elk jaar en bedroeg in 2015 nog ‘slechts’ 36 procent. In dezelfde periode wist out of home als enige van alle andere mediumtypen het marktaandeel ook te vergroten. Dagbladen, huis-aan-huisbladen, magazines en folders zagen hun marktaandeel in die tien jaar juist meer dan halveren.

De Zweedse onder gebruikers geliefde dienst Lovable voert verkennende gesprekken over nieuwe financiering, wat minstens honderd miljoen dollar groeigeld moet opleveren.

Er wordt met Amerikaanse investeerders gesproken, weet persbureau Bloomberg, over een ronde die het bedrijf kan waarderen tot anderhalf miljard dollar.

Lovable, opgericht in 2023, faciliteert een proces dat in hippe termen ‘vibe coding’ wordt genoemd. Hier kunnen mensen zonder programmeerervaring apps en websites maken op een vrije, associërende manier. Het verlaagt de drempel voor het schrijven van computertaal.

Andere bedrijven in dit domein liggen ook in het vizier van investeerders. Anysphere haalde onlangs negenhonderd miljoen dollar op en over Windsurf gaan de geruchten dat het door OpenAI wordt overgenomen voor ongeveer drie miljard dollar.

Foto: Will Jackson (cc)

Google heeft zijn AI-notitie-app NotebookLM uitgebreid met de mogelijkheid om notitieboeken en AI-gegenereerde audio-overzichten openbaar te delen via links, vergelijkbaar met het delen van documenten in Google Workspace.

Deze nieuwe functie stelt gebruikers in staat om hun notitieboeken toegankelijk te maken voor anderen, die de inhoud kunnen bekijken. Hoewel ‘openbare kijkers’ de notitieboeken niet kunnen bewerken, kunnen specifieke personen via e-mail bewerkingsrechten krijgen.  

NotebookLM, oorspronkelijk gelanceerd als een experiment in 2023, is ontworpen om gebruikers te helpen informatie uit verschillende bronnen te begrijpen, waaronder notities, documenten, presentaties en zelfs YouTube-video’s. De app kan AI-gegenereerde samenvattingen bieden, AI-podcast-achtige discussies genereren en gebruikers in staat stellen te ‘chatten’ over het materiaal. Onlangs heeft Google ook een mobiele versie van NotebookLM uitgebracht. 

Om een notitieboek openbaar te maken, kunnen gebruikers op de knop ‘Delen’ klikken, de toegang wijzigen naar ‘Iedereen met de link’ en vervolgens de link kopiëren en delen via tekst, e-mail of sociale media. Daarnaast kunnen gebruikers audio-overzichten delen vanuit de Gemini-app.

De grote verrassing van WWDC, het jaarlijkse ontwikkelaarsfeest van Apple, was niet eens zozeer het nieuwe ontwerp voor al zijn hardware, maar iPadOS 26. Die eindelijk een beetje op de Mac begint te lijken.

Apple gebruikers vinden iPads doorgaans best handig, maar geen volledige vervanging van bijvoorbeeld een MacBook, omdat de bediening en navigatie best lastig zijn. Zelfs met aangekoppeld toetsenbord.

Dat gaat dit najaar eindelijk veranderen met iPad 26. De kenmerkende eenvoud van iPad is gebleven, maar iPadOS 26 bevat een gloednieuw venstersysteem, met nieuwe manieren om apps te beheren en te ordenen, en makkelijker van app te wisselen.

Voor het eerst kun je met de iPad vensters van apps over elkaar schuiven, zoals je dat van een Mac gewend bent. Op dit moment kun je appvensters alleen naast elkaar zetten. Met de vertrouwde vensterknoppen kun je moeiteloos vensters sluiten, minimaliseren, vergroten of verkleinen.

Als je een app al eens hebt vergroot of verkleind, krijgt die precies dezelfde grootte en positie wanneer je de app opnieuw opent. Met Exposé geef je alle openstaande vensters weer en ga je snel naar het venster dat je nodig hebt. Het nieuwe venstersysteem werkt ook goed met Stage Manager, voor als je je vensters in aparte groepen wilt plaatsen, en met een extern scherm, wanneer je extra ruimte nodig hebt om met verschillende apps te werken.

Ook krijgen apps een menubalk zoals je van de Mac gewend bent. Je hoeft alleen maar omlaag te swipen vanaf de bovenkant van het scherm of de cursor omhoog te verplaatsen.

De vernieuwde lijstweergave in de Bestanden-app laat, net als op de Mac, meer details van je documenten zien in aanpasbare kolommen en mappen die je kunt samenvouwen. Verder vind je mappen voortaan sneller terug door ze een kleur te geven of er een symbool of emoji voor te kiezen. Alles wat je zo instelt, verschijnt ook op je andere Apple apparaten. Je kunt mappen ook vanuit de Bestanden-app direct naar het Dock slepen, zodat je de bijbehorende bestanden direct bij de hand hebt.

De iPad krijgt ook nog een een nieuwe apps, waarvan de belangrijkste de Voorvertoning-app is om pdf’s te bekijken en bewerken. Zo kun je met Apple Pencil markeringen aanbrengen. Het is nog niet helemaal duidelijk of de Preview app er ook komt voor iOS.

Met iPadOS 26 is ook Dagboek (Journal) voortaan ook beschikbaar op iPad, waarmee je dagelijkse belevenissen en bijzondere gebeurtenissen vastlegt. Met Apple Pencil of met de hand kun je tekeningen en handgeschreven tekst toevoegen, net als foto’s, video’s, audio-opnames, locaties en informatie over je gemoedstoestand.

Daarnaast is er een gloednieuwe Apple Games-app. iPadOS 26 bevat de nieuwe game-overlay, wat ervoor zorgt dat je snel nieuwe events en updates ziet. Ook kun je hiermee makkelijk instellingen aanpassen, tijdens het gamen iemand bellen, anderen uitnodigen om mee te spelen en meer.

Werk je als creatieve professional met audio en video, dan biedt iPadOS 26 onder meer Background Tasks, Audio Input Selection en Local Capture. Je krijgt meer controle over je audio-input en kunt verschillende microfoons kiezen per app – en ook voor afzonderlijke websites. Audio-opnames klinken ‘kristalhelder’ dankzij Stemisolatie, dat omgevingsgeluid wegfiltert. Als je AirPods 4, AirPods 4 met actieve ruisonderdrukking of AirPods Pro 2 gebruikt om audio op te nemen, is het geluid van studiokwaliteit. Ook klinken je telefoongesprekken beter.

Met Local Capture kun je in apps voor videovergaderingen opnames van hoge kwaliteit maken op iPad. Na afloop kun je je audio- en videobestanden bovendien makkelijk delen. Een eventuele echo door het geluid van andere deelnemers wordt onderdrukt, zodat je als spreker goed verstaanbaar bent en je ook een goede opname kunt maken.

Apple Intelligence kom je overal in het systeem. In Telefoon, FaceTime en Berichten kun je nu bijvoorbeeld gebruikmaken van Live vertaling, zodat je je in een andere taal verstaanbaar kunt maken. In Berichten worden inkomende sms’jes, waaronder ook groepsberichten, automatisch vertaald in de taal van je voorkeur. In FaceTime kun je de vertaling volgen via live bijschriften terwijl je naar de spreker luistert. En wanneer je belt, krijg je de vertaling direct tijdens het gesprek te horen. Dat kan overigens ook op iPhone en Mac.

Met de vernieuwde Opdrachten-app kun je volgens Apple ‘slimmere dingen doen dan ooit’, bijvoorbeeld tekst samenvatten met Schrijfhulp en afbeeldingen maken met Image Playground. Je kunt rechtstreeks gebruikmaken van Apple Intelligence-modellen om reacties te genereren die je in de rest van je opdrachten kunt gebruiken. Zo kun je als student bijvoorbeeld een opdracht aanmaken die Apple Intelligence-modellen gebruikt om een audiotranscriptie van een hoorcollege te vergelijken met je eigen notities – en die waar nodig automatisch aan te vullen.

Rekenmachine bevat een nieuwe optie voor 3D-grafieken in Wiskundenotities, waardoor je vergelijkingen kunt opstellen met drie variabelen en grafieken kunt maken in drie dimensies.

In Notities kun je een notitie nu exporteren naar een zogenoemd Markdown-bestand. Ook kun je gesprekken in de Telefoon-app vastleggen als audio-opname met transcriptie. Nog dit jaar wordt het Nederlands ondersteund.

iPadOS 26 is reeds beschikbaar als ontwikkleaarsbèta, maar de publieke versie wordt niet voor juli verwacht. De definitieve release staat gepland voor september.

Communicatiereus WPP kondigt aan, dat Mark Read eind 2025 zal terugtreden als chief executive officer, na een zevenjarige bestuursperiode en meer dan drie decennia bij het bedrijf.

Het bedrijf is gestart met de zoektocht naar een opvolger.

De voorzitter van de raad van commissarissen uit vriendelijke woorden over Reads verdiensten, maar het concern bevindt zich allerminst in rustig vaarwater.

De Brit investeerde inderdaad in de fundamenten van een AI-gedreven organisatie, maar dat zette de ooit gigagroep niet op een strategische voorsprong. De marketing- en reclamewereld beweegt zich naar automatisering, AI, IT en marketplaces. Daar zijn de Google- en Meta-achtigen beter in.

Ter vergelijking: de fusie tussen Omnicom en IPG is ook door lijfsbehoud gedreven.

Naar eigen zeggen deed de Franse groep Publicis de benodigde investeringen al in het afgelopen decennium en is het klaar voor de techstrijd.

Onder Read heeft WPP geprobeerd op deze krachten te reageren. De afgelopen weken heeft WPP GroupM, de divisie die verantwoordelijk is voor het beheer van zo’n zestig miljard dollar aan media-investeringen van klanten, omgedoopt tot WPP Media. Het bedrijf gaf aan dat het gestroomlijnde mediaaanbod wordt aangestuurd door WPP Open, een AI-gestuurd platform dat medewerkers helpt bij het uitvoeren van marktonderzoek, het opstellen van mediaplannen en het creëren van middelen voor campagnes met behulp van generatieve AI.

De vorige CEO van WPP, de Brit Martin Sorrell, startte na zijn vertrek de investering- en marketinggroep S4 Capital. De eerste actie was de overname van MediaMonks in 2018 om een praktisch fundament te leggen. Zelfs de gehaaide Brit heeft last van tegenvallende investeringen in de reclamewereld.

Het Engelse marketingvakblad The Drum is de speculaties over de mogelijke opvolger al begonnen en doet zeven suggesties.

Het bestuursgerechtshof van München heeft op besloten dat de toegang tot de Duitstalige versies van de pornografische websites Pornhub en YouPorn voorlopig geblokkeerd blijft voor klanten van internetprovider Telefónica. Deze beslissing volgt op eerdere uitspraken van de bestuursrechtbanken in Berlijn en Neustadt, die tot vergelijkbare blokkades besloten.

De blokkade werd in april 2024 opgelegd door de Bayerische Landeszentrale für neue Medien (BLM) en is gebaseerd op een reeds in juni 2020 uitgevaardigd verbod van de Landesanstalt für Medien Nordrhein-Westfalen (LfM). Dit verbod was gericht op het verbeteren van de bescherming van jongeren door strengere leeftijdscontroles te eisen. Volgens het gerechtshof heeft de exploitant van de platforms, het op Cyprus gevestigde bedrijf Aylo, deze vereisten niet nageleefd. Bovendien kon het verbod in Cyprus tot nu toe niet worden afgedwongen.  

Aylo had in de herfst van 2024 een verzoek ingediend om de blokkade op te heffen, maar het gerechtshof wees dit af.

De uitspraak is nog niet definitief; de betrokken partijen kunnen binnen twee weken beroep aantekenen bij het Beierse bestuursgerechtshof.